Bu sayfa anal fissür yani makat çatlağı hakkında bir bilgilendirme sayfasıdır. Anal fissür ile ilgi merak ettiğiniz her türlü sorunun cevabını bu sayfada bulabilirsiniz.

Eğer siz de anal fissür nedir, makat çatlağı belirtileri nelerdir, makat çatlağı neden olur, anal fissür tedavisi, makat çatlağı ameliyatı, anal fissür cerrahisi konuları hakkında bilgi edinmek istiyorsanız yazımızı okumaya devam edin.

Anal fissür (makat çatlağı) nedir?

Anal fissür halk arasında makat çatlağı olarak da adlandırılır. Kelime olarak birbirine çok benzeyen “anal fistül” ile karıştırılmamalıdır. “Anal fistül” anal apsenin kronik hale geldiğinde ortaya çıkan rahatsızlıktır. Anal fissür her yaşta ve cinsiyette gözlenebilen bir rahatsızlıktır.

Anal fissür (makat çatlağı) nedenleri nelerdir?

Anal fissür anal kanal yaralanma travmalarından kaynaklanır. Bu yaralanma ve travmaya neden olan etkenler şöyle sıralanabilir:

• Anal kanaldan büyük bir dışkının geçmesi
• Kabızlık
• Sert dışkılama
• Tekrarlanan ishal
• Doğum (bazen doğum sırasındaki ıkınmalar, anal kanalda travmaya neden olabilir)
• Crohn hastalığı
• Anal yolla yapılan cinsel ilişki

Anal fissür (makat çatlağı) belirtileri nelerdir?

Anal fissür belirtilerine baktığımız zaman dışkılama esnasında kesin bir acı, yanma hissi ve ağrı hissedildiğini görürüz. Anal bölgede ıslaklık hissi, kaşıntı ve açık kırmızı renkli kanama da gözlenen belirtiler arasındadır. Bazı durumlarda anal fissürün kanaması dışında başka bir belirti gözlenmeyebilir.

Anal fissür (makat çatlağı) tipleri nelerdir?

Anal fissürler tipleri ikiye ayrılır:

• Akut Anal Fissür
• Kronik Anal Fissür

Yeni oluşmuş makat çatlaklarına ‘’Akut Anal Fissür’’ denir.

Anal fissür, iyileşmez ise ‘’Kronik Anal Fissür’’ şeklini alır.

Kronik anal fissürde “Fissür Triadı” denilen 3 belirti gözlenebiliyor;

• Zemininde kas lifleri görünen derinleşmiş fissür hattı
• Anüs çıkışında ele gelen deri parçası (Skin Tag)
• Anal kanal içinde parmaksı çıkıntı oluşması (Hipertrofik Papilla)

Fissür triadı denilen oluşumlar nedeniyle kronik anal fissür, hemoroid ile karıştırılabiliyor. Hemoroid ve kronik anal fissür’ün tedavi yöntemleri birbirinden farklıdır. Bu nedenle hastalığın tanısının doğru konulması için mutlaka uzman hekim muayenesi gerekiyor.

Anal fissür (makat çatlağı) nasıl tedavi edilir?

Yeni oluşan (akut) anal fissür, kişinin evde yapacağı bazı uygulamalar sayesinde 3-4 hafta içinde iyileşebiliyor. Bu uygulamalar;

• Kabızlığın önlenmesi (Yüksek lifli gıdalar, bol meyve, sebze tüketmek, bol su içmek vs),
• Tuvalet kâğıdı yerine daha yumuşak olan bebek temizleme mendillerinin kullanılması,
• Sıcak oturma banyosu uygulamaları (Günde 3-4 defa),
• Uzman hekimin önerisine göre kabızlığı giderici ilaçların kullanılması.

Bazı durumlarda ise anal fissürler evde yapılan bu uygulamalar ile iyileşmemekte. O zaman doktorunuzun önereceği ilaç tedavileri (ağrı kesici pomadlar vs.), ilaç tedavisinin de yeterli ya da yararlı olmadığı durumlarda ufak cerrahi müdahaleler ile tedavi sağlanabiliyor.

Cerrahi müdahaleler ufak olmasına karşın yapılan yanlış uygulamanın sonuçları ömür boyu kalıcı olabiliyor ve kişinin yaşam kalitesini düşürebiliyor. Bu nedenle cerrahi işlemi yapacak olan doktor dikkatle seçilmesi gerekiyor.

Kronik anal fissür tedavisinde ise;

• Botox uygulamaları,
• Anal dilatasyon,
• Nitratlı pomad,
• Sfinkterotomi uygulamaları mevcuttur.

Bunların içinde en sık uygulanan ve en etkin olanı lateral internal sfinkterotomi (LIS) ameliyatıdır.

Anal fissür (makat çatlağı) cerrahisi

Anüsün açılması ve kapanmasını sağlayan iç ve dış sfinkter kaslar bulunmaktadır. Bu kasların kasılması ya da gevşemesiyle anüs kapanır ya da açılır. Dışkılama sırasında hem iç hem de dış kasların gevşemesi gerekir.

Anal Fissür’ün neden olduğu acı nedeniyle iç sfinkter kasları gevşemek yerine kasılmaya devam eder. Bu durum anüsteki baskıyı artırır, kan akışını bozar ve oluşan fissürün iyileşmesine engel olarak olay kronikleşir.

Kronik anal fissür tedavisinde en sık uygulanan cerrahi yöntem ‘’iç sfinkter kasın gevşetilmesi’’dir. Bu uygulamaya lateral internal sfinkterotomi yani LIS ameliyatı denmektedir. Bu ameliyatta, anüsün kapalı kalmasını sağlayan kasa (iç sfinkter kas) ufak bir kesi yapılmaktadır. Bu sayede kasın spazmı (kasılması) önlenmekte ve böylece anal kanal çıkışı rahatlatılmaktadır. Bu yöntemde nüks ihtimali son derece düşüktür.

Basit gibi görünse de anüs kasına yapılan hatalı bir müdahale; gaz tutamama, dışkı kaçırma gibi yan etkilere yol açabilmektedir. Bu işlem sırasında “external sfinkter” denilen dışkı ve gaz kaçırılmasını önleyen kasa zarar verilmemesi büyük önem taşır. Bu nedenle ameliyatın ehil ellerde yapılması oldukça önemlidir.

Diğer anorektal hastalıklar olan hemoroid, pilonidal sinüs (kıl dönmesi), anal apse, anal fistül hakkında bilgi almak için tıklayın: Anorektal Hastalıklar